Vừa có cơ hội được tập huấn về Xây dựng mô hình kinh doanh cho các bạn Đại Học Quốc Tế. Nay xin được chia sẻ lại cho mọi người 
Ở đây có ai xem Shark Tank thì chắc cũng nghe đi nghe lại những câu hỏi các Shark hỏi loanh quanh về dòng doanh thu, chi phí,… Những yếu tố này đều được gói gọn trong Business Model Canvas. Và đây hiện tại là một mô hình thông dụng giúp trực quan 9 yếu tố chiến lược quan trọng của nhiều doanh nghiệp sử dụng:
1. Phân khúc khách hàng:
Đây là yếu tố đầu tiên cần được xác định trong mô hình này. Để xác định thì chúng ta trả lời cho những câu hỏi sau:
– Xác định phân khúc khách hàng nhắm đến
– Thiết kế chân dung khách hàng
– Phân tích, ước lượng quy mô và tính cạnh tranh thị trường
– Hiểu hành vi mua sắm
Để từ đó, chúng ta xác định được: Có nên tham gia vào thị trường này không. Quy mô thị trường hiện tại là gì và Phân khúc cụ thể mà doanh nghiệp nhắm vào.
Cách để xác định chân dung khách hàng thì mình có 1 cách liệt kê càng rõ về khách hàng càng tốt. Ví dụ như:
– Giới tính, độ tuổi, nơi ở, công việc, gia đình, thu nhập
– Hành vi khách hàng: Thể thao, ăn uống, du lịch, chơi game, …
– Nỗi đau: Cảm xúc tiêu cực khi sử dụng sản phẩm? Giá bán sản phẩm hiện tại quá cao so với người tiêu dùng mục tiêu? Công dụng hiện tại chưa giải quyết triệt để vấn đề của khách hàng?
– Mong đợi: Giá tốt hơn? Phù hợp với nhu cầu ngách hơn? Chất lượng hơn? …
– Và đối thủ và thị trường của bạn như thế nào
Tips: Có một tips đó là bạn có thể dùng công cụ của Facebook Ads, sau đó điền càng nhiều đặc điểm của khách hàng càng tốt để xem hiện tại trên Facebook có bao nhiêu người match nhất với phân khúc khách hàng của bạn.
2. Giá trị doanh nghiệp cung cấp:
– Sản phẩm đem đến giá trị, giải pháp gì cho khách hàng
– Phát triển câu chuyện thương hiệu của sản phẩm
– Tại sao khách hàng lại chọn mua sản phẩm của mình chứ không phải là của doanh nghiệp khác
– Tuyên ngôn giá trị sản phẩm là gì?
Bạn có thể xác định được những giá trị này rõ ràng hơn thông qua tham khảo Value Proposition Canvas.
3. Mối quan hệ với khách hàng
– Cách thức truyền tải thông điệp, giá trị sản phẩm
– Cách thức để khách hàng biết đến sản phẩm của mình
– Cách thức chăm sóc và phát triển khách hàng
– Hệ thống truyền thông & xã hội & nội dung quảng bá phù hợp giá trị sản phẩm
– Tiêu chí chăm sóc và phát triển khách hàng
Trong yếu tố này không thể thiếu “Bản đồ hành trình khách hàng” – Customer Journey Map, là hành trình mà khách hàng trải qua để đạt được mục tiêu nào đó trong quá trình sử dụng sản phẩm.
4. Kênh truyền thông:
Kênh truyền thông sẽ bao gồm:
– Online: B2B, B2C, Owner, Platform
– Offline: MT – Supermarket, chuỗi cửa hàng, GT, cửa hàng tạp hoá
Vậy nên trong yếu tố này bạn phải xác định:
– Phân tích & chọn lựa kênh phù hợp để đưa sản phẩm tới tay khách hàng
– Các bước cần làm để triển khai kênh phân phối hiệu quả
– Ưu tiên xây dựng kênh phân phối nào? Vì sao
5. Dòng doanh thu:
Dòng doanh thu có thể đến từ: Kênh bán lời nhiều nhất, kênh bán doanh số cao nhất, doanh số bán sản phẩm, doanh số bán quảng cáo
Công việc cần làm sẽ là:
– Xác định cơ cấu giá thành
– Phân tích cơ cấu nguồn thu
– Hiệu quả đầu tư của sản phẩm/ kênh/ sàn
6. Hoạt động chính:
Hoạt động chính bao gồm như: Nghiên cứu & sản xuất sản phẩm, Marketing, Bán hàng, Vận hành doanh nghiệp, Tài chính & đối tác
Vậy nên chủ công ty cần xác định:
– Trong những hoạt động trên thì hoạt động nào là chính yếu giúp vận hành mô hình kinh doanh của riêng mình
– Thiết kế quy trình vận hành nội bộ
Ngoài ra còn có các hoạt động phát sinh như: Cách cân đối nguồn lực khi số lượng đơn hàng bị biến động, quyết định số lượng sản xuất, dự trữ hàng hoá phù hợp, hệ thống vận hành,…
7. Nguồn lực chính:
– Xác định nguồn lực cần thiết, phải có để giúp vận hành mô hình kinh doanh
– Cụ thể hoá nguồn lực cần có và cách phân bổ của nó
8. Đối tác chinh:
– Phát triển mạng lưới những đối tác thiết yếu giúp vận hành mô hình
– Nên liên kết với ai, tổ chức nào để cùng hỗ trợ kinh doanh
9. Cơ cấu chi phí:
Yếu tố cuối cùng sẽ là xác định cơ cấu chi phí, hoạt động cần làm sẽ là:
– Phân tích cơ cấu nguồn chi: chi phí thiết yếu để vận hành mô hình
– Phân tích tổng hoà cơ cấu doanh thu & chi phí
– Xác định phân bổ đầu tư cho hạng mục chi nào trước
– Cân đối lợi nhuận bằng cách kiểm soát chi phí vận hành, phát hiện & ngăn chặn thất thoát chi phí
Vậy trên đây là những yếu tố chúng ta cần xác định để xây dựng được mô hình kinh doanh hiệu quả. Một bài đọc dài sương sương vậy thôi chứ mình thực hành được nó cũng mất cả năm đó.
![[RECAP TRAINING: Xây dựng Mô hình kinh doanh]](https://beecomm.biz/wp-content/uploads/2024/01/DSC2164-scaled.jpg)
